Datagedreven retail-financiering

Nu het einde van de coronapandemie in zicht is, zal op den duur ook de overheidsgarantie achter het coronakrediet een keer eindigen. Veel banken zullen zich dan weer meer bezighouden met de financiële producten van voorheen. Maar de pandemie heeft ons ook laten zien dat er nog pijnlijk weinig is gedigitaliseerd in de financiële sector: wachttijden van weken met veel papierwerk zijn nog steeds de norm. En daarnaast is geld lenen voor de kleinere bedrijven nog altijd lastiger dan voor de grote.

In China zijn de grote platformgiganten uit noodzaak al in 2012 begonnen met het digitaliseren van hun financiële diensten, waardoor juist de kleine ondernemers snel en voordelig kunnen lenen. Toen de platformen net opkwamen was het financiële stelsel in China onderontwikkeld; het bestond vooral uit overheidsbanken en individuen. Het mkb werd hierdoor nauwelijks bediend. De voornaamste beperking om kleinere leningen uit te geven was de mankracht die nodig was om papieren dossiers te beoordelen. Daarnaast hadden juist mkb-ondernemers vaak geen fatsoenlijke boekhouding of andere financiële historie, hetgeen mkb-financiering alleen maar bemoeilijkte.

Geen onderpand

Alibaba wist dat het mkb de drijvende kracht was achter de groei van zijn platformen en zag dat het zelf beschikte over de juiste ingrediënten om de mkb-verkopers te financieren: machine learning (AI) en platformdata. Hierdoor wist het een extreem schaalbare bank te creëren, waar mensen niet meer aan te pas komen om de leningaanvraag te beoordelen, maar waar computers alles afhandelen. Jonge, kleine ondernemers in China kunnen nu leningen aanvragen vanaf 50 euro, wat direct op hun AliPay-account staat tegen dezelfde rente als waartegen grote bedrijven kunnen lenen. Daarnaast hebben ze geen onderpand nodig (wat velen ook niet hebben), omdat de platformen alle mogelijke data koppelen. Ze nemen, na toestemming van de ondernemer, alles automatisch mee in hun analyses: verkoopprestaties, online gedrag, productreviews, competitief landschap, klantloyaliteit et cetera.

Leenervaring

De EU ziet ook de voordelen van data delen. Hier, bij ons, is er heel strenge wet- en regelgeving omtrent wat banken wel en niet mogen doen met je transactiedata. Daarom moet je bij een hypotheekaanvraag bijvoorbeeld ook zelf je loonstrook inleveren, in plaats van dat de bank naar je banktransacties kan kijken. Maar sinds de invoering van de Europese PSD2-wet in 2019, moeten banken klanten de mogelijkheid geven hun bankdata te koppelen. Daarnaast geven de platformen ook steeds meer de mogelijkheid aan gebruikers om hun verkoopdata te koppelen. Wanneer alle toestemmingen door de gebruiker zijn gegeven, kunnen daardoor ook snellere en betere leningen ontstaan. Dit zie je nu bijvoorbeeld terug bij bol.com dat samenwerkt met Rabobank en Floryn, en eBay met YouLend. De leenervaringen gaan de komende jaren snel veranderen dankzij dergelijke samenwerkingen tussen platformen en financiële instellingen. Dit is slechts het begin.